Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym jest niezwykle interesujący. Dzieci stopniowo uczą się radzić sobie z emocjami i kontrolować je. Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym to także dostrzeganie, że inne osoby także doświadczają emocji. Zaczyna pojawiać się wówczas empatia i zrozumienie cudzych uczuć. Jeśli rozwój dziecka w okresie przedszkolnym przebiega prawidłowo, łatwiej jest mu odnaleźć się w rzeczywistości szkolnej, a następnie w dorosłym życiu. Przyjrzyjmy się teraz emocjom przeżywanym przez nasze dzieci. Dziecięce emocje również pojawiają się bez kontroli dziecka w reakcji na sytuacje i bodźce, których ono doświadcza. Świat emocji dziecka charakteryzuje się spontanicznością, ekspresją, spotęgowaną siłą wyrażania. W tym świecie (przynajmniej na początku) nie ma analizy i refleksji nad tym, co wypada, a co nie. Radość to radość, złość to złość. Przypomnijmy sobie jak wygląda dziecko kiedy się ?wygłupia?. Jak wygląda kiedy się złości? Dziecko przeżywa emocje całym sobą. Dzieci na różne sposoby okazują swoje emocje. Im silniej je demonstrują, tym bardziej potrzebują pomocy rodzica. Gdy dziecko złości się, płacze, rzuca na ziemię, próbuje przekazać rodzicom informację: ?Pomóż mi, nie radzę sobie z tą sytuacją, z emocjami. To jest dla mnie za trudne. Nie umiem sobie sam poradzić z tym, co teraz czuję?. Małe dziecko, które się złości i nie wie co z tą złością zrobić może próbować ją powstrzymać ? stłumić lub zignorować. Wówczas jednak powróci ona ze zdwojoną siłą i wtedy będzie jeszcze trudniej. Złość pochłania dziecko, a rodzic obserwuje i odczuwa skutki tego poprzez zachowania demonstrowane przez dziecko ? co dziecko mówi, robi. By być w stanie pomóc dziecku w radzeniu sobie z jego emocjami trzeba dojść do ładu ze swoimi własnymi odczuciami. Oczywiście nie jest to proste, a zachowanie dziecka jest bodźcem, który niejednokrotnie powoduje w rodzicu trudne i silne emocje, z którymi w danym momencie potrzebuje się sam uporać. Co mógłby zrobić rodzic ? gdy sam na przykład jest zły i sfrustrowany, a ma przed sobą krzyczącego i złoszczącego się malucha? Odpowiedzią będzie ? po pierwsze, nie szkodzić. Unikajmy wówczas komunikatów do dziecka, które mogłyby dawać mu informację, że to, co przeżywa, nie jest właściwe (?nie wolno się tak złościć?, ?natychmiast przestań płakać?) lub też takich, które zmuszają dziecko do stłumienia tego, co przeżywa (?jak nie przestaniesz się tak złościć, to nie pójdziemy na plac zabaw?) Pozwólmy dziecku przeżywać to co przeżywa (dbając oczywiście o to, by zarówno ono jak i otoczenie było bezpieczne), a jednocześnie zadbajmy o siebie. Pamiętajmy ? emocje to wyraz życia i komunikat, iż to, co w danej chwili przeżywamy, jest istotne. ? Dajmy sobie czas by zadbać o siebie. ? Znajdźmy swoją potrzebę ? to co jest w tej sytuacji dla nas naprawdę istotne. ? Zadbajmy o siebie ? zadbaj my o dziecko. Dając sobie prawo do przeżywania emocji pokazujemy dziecku własną akceptację dla uczuć oraz swoją odpowiedzialność za to, co z nimi zrobimy. Może to być komunikat: ?Kochanie teraz jestem zła! Widzę, że to co przeżywasz jest dla ciebie trudne. Teraz ja potrzebuję chwili dla siebie. Jak tylko się uspokoję wrócę do Ciebie i porozmawiamy o tym, co ty teraz przeżywasz?. Opracowała : Agata Kułakowska Bibliografia: ?Dzieci są ważne? ?Przedszkolak w świecie emocji?